Członkiem ONZ, wg artykułu 4. Karty NZ może być "każde państwo miłujące pokój, które przyjęło zobowiązania zawarte w Karcie" i – zdaniem ONZ – "jest w stanie je wypełniać".
Przyjęcie następuje na podstawie uchwały Zgromadzenia Ogólnego podjętej na zalecenie Rady Bezpieczeństwa.
Wystąpienie i wykluczenie z ONZ
Karta NZ nie określa konkretnych procedur wystąpienia z ONZ, wystąpienie takie jest więc możliwe na mocy jednostronnej deklaracji. Jak dotąd z ONZ wystąpiło tylko jedno państwo – Indonezja w 1965, powróciła jednak do Organizacji już rok później.
Za uporczywe łamanie zasad Karty NZ państwo członkowskie może być usunięte z ONZ przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa. Taka sytuacja miała miejsce w 1992, gdy wykluczono z Organizacji Jugosławię. Dyskutowano także nad wykluczeniem RPA za stosowanie apartheidu. Istnieje też procedura zawieszenia w prawach członka, podejmowana przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa (w obu przypadkach większością 2/3 głosów).
Członkowie pierwotni
Za członków pierwotnych uznanych jest 51 państw. Są to:
- państwa, które wzięły udział w konferencji założycielskiej ONZ w San Francisco, podpisały i ratyfikowały Kartę ONZ.
- państwa, które podpisały Deklarację Narodów Zjednoczonych z 1942 r., podpisały i ratyfikowały Kartę ONZ. To kryterium wprowadzono specjalnie dla Polski, która nie mogła uczestniczyć w konferencji w San Francisco z powodu braku rządu uznawanego przez wszystkie mocarstwa – Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i przeważająca większość krajów świata - uczestników konferencji uznawały za rząd Rzeczypospolitej Polskiej Rząd RP na uchodźstwie z siedzibą w Londynie, z kolei ZSRR uznawał podporządkowany sobie Rząd Tymczasowy w Warszawie.
Obecni członkowie
Dawni członkowie ONZ [edytuj]
- Czechosłowacja od 24 października 1945 do 31 grudnia 1992
- Jemen Południowy od 14 grudnia 1967 do 21 maja 1990
- Jugosławia od 24 października 1945 do 22 września 1992
- Niemiecka Republika Demokratyczna od 18 września 1973 do 2 października 1990
- Zanzibar od 16 grudnia 1963 do 31 października 1964
- Republika Chińska od 24 października 1945 do 25 października 1971
Członkowie ONZ czasowo poza Organizacją [edytuj]
- Indonezja od 20 stycznia 1965 do 28 września 1966
- Jugosławia od 22 września 1992 do 1 listopada 2000
Obecnie członkami ONZ są 192 państwa. Do ONZ nie należą:
Watykan (status obserwatora),
Palestyna (status obserwatora),
Portoryko (państwo stowarzyszone ze Stanami Zjednoczonymi)
Niue (państwo stowarzyszone z Nową Zelandią)
Wyspy Cooka (terytorium stowarzyszone z Nową Zelandią)
Republika Chińska (Tajwan) – uznawana za część ChRL,
Kosowo – państwo do lutego 2008 stanowiło autonomiczną część Serbii pod zarządem międzynarodowym, jednostronnie ogłosiło niepodległość 17 lutego 2008, aktualnie uznawane za niepodległe przez 63 państwa.
Sahara Zachodnia – terytorium o nieustalonym statusie międzynarodowym (roszczenia zgłaszają Maroko i Front Polisario)
Somaliland – uznawany za część Somalii,
Abchazja – uznawana za część Gruzji,
Górski Karabach – uznawany za część Azerbejdżanu,
Naddniestrze – uznawane za część Mołdawii,
Cypr Północny – uznawany za część Cypru.
Zasady członkostwa [edytuj]
- suwerenna równość wszystkich członków
- wykonywanie w dobrej wierze zobowiązań zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych
- rozwiązywanie sporów środkami pokojowymi
- powstrzymanie się od groźby użycia siły lub użycia jej w sposób nieuzgodniony z celami ONZ
- okazywanie wszelkiej pomocy ONZ w każdej akcji podjętej zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, jako środka zapobiegawczego lub przymusu
- nieingerowanie ONZ w sprawy, które należą do kompetencji wewnętrznej państwa
- wpływanie na państwa, które nie są członkami ONZ, aby postępowały zgodnie z jej zasadami w stopniu koniecznym do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz